Филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Леонид Пэленич (Петров-Атлай) Фейсбукра раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗнер паллӑ чӑваш ҫыравҫипе, драматургпа тата тӑлмачӑпа Федор Коноваловпа (Хӗветӗр Агиверпа) сывпуллашнӑ.
Хӗветӗр Агивер Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫре ҫуралнӑ. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ ята тивӗҫнӗ, Ҫемен Элкер ячӗллӗ журналистсен премийӗн лауреачӗ.
Чӑвашрадиора, «Тӑван Атӑл», «Ялав», «Капкӑн» журналсен редакцийӗсенче, Чӑваш Енри Писательсен союзӗн правленийӗн председателӗн заместителӗнче, «Хурӑнташ» писательсен союзӗн председателӗнче ӗҫленӗ.
«Чӑваш тӗнчин йӗркине пит лайӑх пӗлнӗренех пулӗ, ҫӗр ытла калавпа повӗҫ, сӑвӑпа статья пичетленӗ. Ас тӑватӑп, студентсем те курс тата диплом ӗҫӗсене ҫырнӑ чухне унӑн хитре сӑмахне кӑмӑллатчӗҫ. «Сар ачапа сарӑ хӗр» кӑна мӗне тӑрать!
Шел, чӑвашлӑх тӳпинче тата тепӗр ҫут ҫӑлтӑр сӳнчӗ. Унӑн Пурнӑҫ Кӗнекийӗсем пурри ҫеҫ хальлӗхе пире ҫухалма памӗ-ха!» — тесе ҫырнӑ Леонид Пэленич.
Культура училищин сцени ҫинче нумаях пулмасть пирӗнтен уйрӑлса кайнӑ Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченне Нина Трифоновна Панинӑна асра тытса «Улӑп ҫӗрӗ» театрланӑ спектакль лартнӑ.
Чӑваш республикин культура училищин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак постановка куракансенче чӑваш культурин тӗнчипе паллаштарать: кунта чӑваш кӗввисем янӑраҫҫӗ, пуян чӑваш тӗррипе илемлетнӗ наци костюмӗсем курӑнаҫҫӗ. Постановкӑна Нина Панина режиссер тунӑ. Унӑн ӗҫне вара унпа пӗрле ӗҫлекен Григорьев Владимир Николаевич, ҫавӑн пекех ҫамрӑк режиссер Петров Григорий тата педагог-хореограф Казаков Сергей вӗҫленӗ.
Театрланӑ спектакле хатӗрлес ӗҫе пултарулӑх ушкӑнӗсем те хутшӑннӑ. Пулас сцена ӑстисене Комсомольски районӗнчи «Каҫал», Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Сӗнтӗрпуҫ культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Сӗнтӗр», Элӗк районӗнчи «Валинкке фольклор ансамблӗсем пулӑшнӑ.
Виталий Петрович Станьял ӑсчах Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат вӑтам шкулӗн ачисемпе 2021 ҫулхи юпан 22-мӗшӗнче интернетпа калаҫнӑ. Ҫыхӑнӑва Шупашкарти коопераци институчӗн доценчӗ Эрбина Никитина тата шкул енчен Валентина Филиппова учительница йӗркеленӗ. Калаҫу йӗрне пичетлетпӗр.
Паллашӑпӑр, яш тусӑмсем, Кӗтне хӗрӗ-каччи! Вӑй патӑр! Сирӗн «Вунҫич ҫулхи яш ӗмӗрӗ ҫитсе тӑчӗ пулмалла», манӑн вара, 82 ҫулхи чӑлах картӑн, «Аван-и, паллӑ мар ҫамрӑк ӑру» («Здравствуй, племя, младое, незнакомое») теесси кӑна юлчӗ-тӑр.
Мӑрат-Тукай енче пулса курман эпӗ. Урмаелӗнче тутар ачисене вӗрентнӗ чухне утсӑр урапапа Шурута мордва пресветителӗн Макар Евсевьев ялне кайнӑччӗ, хаҫатра ӗҫленӗ вӑхӑтра ҫаврӑнса курнӑ. Чӑваш таврапӗлӳҫисен пӗрлӗхне йӗркелесен Каҫал енчи пайтах ҫынпа, районти музейпа паллашма тиврӗ. Герман Ксенофонтов, Владимир Григорьев, Алексей Краснов, Петр Таллеров краеведсемпе нумайччен тачӑ ӗҫлемелле пулчӗ.
Ҫӗнӗ Мӑрат авалах Сӗве, Чӗмпӗр, унтан Тутарти Пӑва, хамӑрӑн Ҫӗрпӳ уесӗсене кӗнӗ, кайран Патӑрьел, Йӗпреҫ районӗсенче пулнӑ.
Чӑваш Енре усӑ курман ял хуҫалӑх тӗллевӗллӗ ҫӗрсем сахалланса пыраҫҫӗ. Кун пирки республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн ушкӑнӗсенче пӗлтернӗ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑ тӗле илсен, усӑ курман ҫӗрсен лаптӑкӗ 28 пин гектар пулнӑ, кӑҫал вӗсенчен 10 пин гектарне пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртнӗ.
Канаш, Комсомольски Красноармейски Шӑмӑршӑ тата Елчӗк районӗсенче усӑ курман ҫӗрсем ҫук.
Усӑ курман ҫӗрсене пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртес плана пурнӑҫланӑ районсен шутӗнче — Улатӑр, Патӑрьел, Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шупашкар, Етӗрне тата Тӑвай.
Республикӑри 3 районта кафе-ресторана хупма пултараҫҫӗ. Кун пирки паян Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура калаҫнӑ.
Сӑмах Улатӑр, Комсомольски тата Патӑрьел районӗсем пирки пынӑ. Унта чирлекенсем нумай, вакцинациленнисем вара сахал. Ҫак виҫӗ районта кафе-ресторанра ӗҫлекенсен 17 проценчӗ ҫеҫ кӑшӑлвирусран прививка тутарнӑ. Улатӑрта ковид-госпитальсенче койкӑсем пӗтнӗ. Пациентсене Патӑрьел районне илсе каяҫҫӗ.
Лару-тӑру улшӑнмасан ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ҫак районсенчи апатлану предприятийӗсене 1-2 эрнелӗхе хупма пултарассине каланӑ.
Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑран пульницӑсенче хушма койкӑсем хатӗрленӗ. Кун пирки оперштаб ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Пирӗн регионта кӑшӑлвируспа чирлесси, иртнӗ эрнерипе танлаштарсан, 6,4 процент ӳснӗ. Ытларах Муркаш, Ҫӗрпӳ, Комсомольски, Вӑрнар районӗсенче чирленӗ. Кӗркунне ОРВИ сарӑлнӑран лару-тӑру пушшех те йывӑрланать.
Ҫаван пекех хӑш-пӗр районта вакцинаци тунӑ ҫынсен йышӗ сахал. Потребитель рынокӗнче ӗҫлекенсен хушшинче ку енӗпе уйрӑмах лару-тӑру йывӑр. Вакцинаци енӗпе Комсомольски, Патӑрьел, Улатӑр районӗсенче япӑх кӑтартусем. Ку тӑрӑхсенче чирлекен вара нумай.
Паян ҫур ҫӗр иртсен Комсомольски районӗнчи Анат Тимӗрчкасси ялӗнче пушар алхаснӑ. Ҫулӑм икӗ пӳрте тӗп тунӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар тухнине ҫур ҫӗр иртни 3 сехет тӗлӗнче курнӑ. Ҫунса кайнӑ пӗр ҫуртӗнче пурӑннӑ хӗрарӑм пушартан ҫӑлӑнас тесе иккӗмӗш хутран сикнӗ. Ҫапла вӑл аллине амантнӑ, ӑна тухтӑрсем пулӑшнӑ.
Паян ирхине Муркаш районӗнчи «Хӗвеллӗ» сад юлташлӑхӗнче те пушар пулнӑ. Унта хуралтӑ таврашӗсем кӗле ҫаврӑннӑ.
Чӑваш Енре эрех ӗҫнине пула наркӑмашланнипе вилекенсен шучӗ йышланнӑ. Кӑҫалхи кӑрлач-утӑ уйӑхӗсенче ун пеккисен йышӗ 159 ҫынпа танлашнӑ, пӗлтӗрхи ҫур ҫултинчен ку вӑл 12 процент нумайрах.
Паян республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Степанов (сӑнӳкерчӗкре) ЧР Правительство ҫуртӗнчи ирхи планёркӑра хӑй ертсе пыракан отрасльпе ҫыхӑннӑ доклад тунӑ.
Ҫынсем хӑйсем ҫине алӑ хуни, пӗри теприне вӗлерни, наркӑмӑшланни, шӑнса вилни чылай чухне ӳсӗр чухне пулса иртет.
Ҫынсем вилесси кӑҫалхи ҫур ҫулта пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен Ҫӗмӗрле районӗнче, Ҫӗмӗрле, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенче, Комсомольски, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай тата Пӑрачкав районӗсенче 15 процент ӳснӗ.
Комсомольски районӗнчи тӳре-шара коррупципе ҫине тӑрсах кӗрешме шутланӑ. Ҫавна май унта район администрацийӗн ҫуртӗнче пӗрремӗш хутра ятарлӑ ещӗк вырнаҫтарнӑ.
Мӗн тума кирлӗ-ха ҫак ещӗк? Ахаль ҫынсем унта коррупципе ҫыхӑннӑ хыпарсене пӗлтерме пултараҫҫӗ. Хут ҫине ятпа хушамата, ҫырӑва каялла ямалли почта адресне кӑтартмалла. Тӳре-шара ӗнентернӗ тӑрӑх, ҫак ещӗке килнӗ хыпарсене халӑх хушшинче сармӗҫ.
Ҫӑхавсене ещӗке ирхи 8 сехетрен пуҫласа каҫхи 5 сехетчен яма пулать.
Утӑ уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Комсомольски районӗнче 38 ҫулти арҫын путса вилнӗ. Кун пирки ҫӑлавпа шырав служби пӗлтерет.
Ҫав кун Кӗтне Пасар ялӗнчи пӗвере арҫын путни пирки шӑнкӑравласа пӗлтернӗ. 1983 ҫулта ҫуралнӑ арҫын виллине тупнӑ, ӑна ҫыран хӗррине илсе кӑларнӑ та полицие панӑ. Следстви комитечӗ кун тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттерет.
Шыва кӗмелли сезон пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 2 ҫын путса вилнӗ. Ҫак тӗслӗхсен 95 проценчӗ шыва кӗме юраман вырӑнта пулнӑ.
-1.7 °C